• Նորություններ
• Հղումներ
• Կայքի Քարտեզ
• Գործընկերներ

 ԱՆՁԱՎ (ԱՆԶԱՖ)

 Բացի  բնական  և   ամրոցաշինական  բարդ  հանգուցային  կառույցներից, Տուշպան ուներ  նաև  պաշտպանական  ամրոցների  մի  ամբողջ  համակարգ,  որոնք օղակում  էին  քաղաքը  «ծովափնյա»  շրջաններից: Այդ  պաշտպանական  համալիրները    ուսումնասիրել  են  Չ. Բըրնին և Օ. Բելլին: Դրանց  թվին են  պատկանում Ներքին և Վերին Անձավ  ամրոցները: 

 Ներքին Անձավը  գտնվում  է  Վան  քաղաքից  մոտ  17 կմ  հյուսիս-արևելք  և  պաշտպանում է Տուշպայից  դեպի  հյուսիս- հարավ-արևելք-արևմուտք  տանող  ճանապարհը:  Տեղադրված է  ձվաձև  բարձունքի  վրա  և  ունի ուղղանկյուն  հատակագիծ: Ամրոցը  հիմնադրվել  է  հավանաբար Իշպուինիի օրոք:  Պարիսպներն  ամրացված  չեն    որմնահեծերով  կամ  աշտարակներով:   Միայն  մուտքն  է ամրացված 2 ոչ  մեծ  աշտարակներով:   Այն  զբաղեցնում է մոտ  0, 5 հա տարածք  և  ծառայել  է  իբրև  պահակակետ:

 Վերին Անձավ  ամրոցը  գտնվում  է  Ներքին Անձավից  հյուսիս-արևմուտք  և  պաշտպանում է   նույն  ճանապարհը:  Այս  ամրոցը  կառուցվել  է  ավելի  ուշ`  ըստ  երևույթին  Մենուա արքայի  օրոք:  Բերդի  պարիսպները  ամեն  10 մետրի  վրա  ամրացված  են  2,5 մ  երկարություն  ունեցող  որմնահեծերով: Ամրոցը  կառուցված  է   բլրի  վրա,   որի  ստորոտում  նկատվում  են  պարսպապատ  քաղաքի հետքեր:

 Վանա  լճի  արևելյան  ափին` Վան  քաղաքից  5 կմ հյուսիս,  գտնվում  է  փոքր  ամրոցներից  մեկը` Լեզքը,  որը  կառուցված  է  լճի երկայնքով և  վերահսկում  է  հյուսիսից  դեպի  Վան  տանող  ճանապարհը:   Այն  ունի  անառիկ  դիրք,  և  միայն  հարավ-արևմտյան  մասում  է  հնարավոր  մոտենալ  ամրոցին:  Վան  քաղաքից  12 կմ հարավ գտնվում  է  Զիվիստանի ամրոցը:  Այն  տեղադրված  է  բարձունքի  վրա` կրկնելով տեղանքի ձևը: Ունի ուղղանկյուն  հատակագիծ:  Այս  ամրոցը  տարբերվում  է  մյուսներից  նրանով, որ  կառուցված  է  ոչ  թե  արհեստականորեն  հարթեցված,  այլ  բնական  բլրի  վրա: Ամրոցի և  միջնաբերդի  հզոր  պարիսպներից  պահպանվել  են  միայն  առանձին   հետքեր:  Ամրոցի  արևելյան  մասում փորվել  է  ժայռափոր  ջրավազան: Բացի  վերը   նշվածներից, Վան  քաղաքի  շրջակայքում  տարբեր  հեռավորության  վրա  պահպանվել  են  Երիշատի,  Անհավատի,  Արծկեի,  Հայկաբերդի,  Կիչիկիրանի,  Դելիչայի  և  այլ  ամրոցներ:

Գրականություն: Եսայան 1995; Пиотровский 1959; Burney, Lawson 1960; Burney 1969; Burney, Lang 1971; Burney 1998; Belli 1992; Belli, Dinçol 1992; Belli 1999:

Ավետիսյան Հ., Բոբոխյան Ա.

 Աղբյուրը ՝

Ուրարտուի հնագիտություն (Ամրոց-բնակավայրեր և դամբանային համալիրներ), Երևան: Երևանի համալս. հրատ., 2008, 34-36 էջ